Kanal tedavisi bir dişin fazla çürümesi ya da enfekte olması sonucunda işlevini kaybetmiş dişin tekrardan eski halini ve işlevsel halini almasını sağlayan tedavi yöntemidir. Çürümüş ya da enfekte olmuş dişin, siniri ve pulpası kesinlikle alınmalıdır. Kanal tedavisinde, dişin çürük olan kısmı temizlenmekte ve tekrardan doldurulmaktadır. Tedavi uzman hekimlerce uygulanan önemli bir diş hekimliği tedavi yöntemidir. Bu blog yazımızda kanal tedavisi neden yapılır ? veya diş kanal tedavisi ne kadar sürer? gibi sorularınızı cevaplandıracağız.
Kanal Tedavisi Neden Yapılır ve Kimlere Uygulanır?
Dişin yapısına ait bilgileri bilmeden kanal tedavisini anlamak olanaksızdır. Dişin yapısında bulunan katmanlar aşağıdaki gibidir;
- Mine
- Dentin
- Pulpa
Yukarıdaki sıralama dıştan içe doğru yapılmıştır. Bu sıralama dişin 3 ana kısmını oluşturmaktadır. Her dişin yapısında kök kanalı olarak adlandırılan kanallar bulunmaktadır. Kök kanallarının içinde bulunan yumuşak dokuya ise pulpa ismi verilmektedir. Dişin beslenmesi yönünde oldukça önemli bir yere sahip olan pulpa, yapısında bulunan kan damarları ve sinirler sayesinde dişlerin beslenmesini sağlamaktadır. kanal tedavisi neden yapılır? sorusunun cevabı ise, işlevini yitirmiş dişlerin çekilip atılmasını önleyen en önemli faktörlerden biridir. Son zamanlarda yaygın olan kanal tedavi yöntemi olmadan önce, dişler çürüdüğünde ya da enfekte olduğu zaman çekilip atılmaktaydı. Bu bağlamda önemli yere sahip olan diş kanal tedavisi yöntemi, dişlerin pulpa tabakasını temizleyip tekrardan diş yapısına kazandırmaktadır.
Kanal tedavisi esnasında pulpa tabakasında bulunan sinirler alınmaktadır. Ancak hasta dişinde hiçbir problem yaşamadan kullanmaya devam etmektedir. Bunun sebebi ise, pulpa tabakasının yetişkin insanlarda sadece sıcak ve soğuk hissiyatını oluşturmasıdır. Bundan başka bilinen önemli bir görevi yoktur. Dişin katmanları zarar gördüğü zaman, dişin içerisinde bakteriler üremeye başlamaktadır. Bu bakterilerde dişin enfekte olmasını sağlar. Bazı durumlarda enfeksiyon kapan diş, apse yapmaktadır. Apse diş kökünde biriken irineye denir. Diş çürükleri ve apse olan dişler tedavi edilmediği zaman diş kaybı ve hatta kemik kaybına kadar varan sorunlar ortaya çıkmaktadır.
Diş Kanal Tedavisi Ne Kadar Sürer ?
Tedavi dişin enfeksyon durumuna göre 1 seanstan fazla da sürebilmektedir. Diş kanal tedavisi ne kadar sürer ? sorusunun cevabı ise; dişte oluşan enfeksiyon veya çürüğün ciddiyetine bağlı olarak 1 veya 3 seanstan fazla sürebilmesidir. Dişe kanal tedavisi yapabilmesi için endodontist veya diş hekimi olması gerektedir. Endodontistler de bir çeşit diş hekimi sayılmaktadır. Diş hekimliğine ek olarak diş katmanlarından olan pulpa tabakası ve diş sinirleri hakkında uzmanlıkları vardır.
Kanal tedavisin de başlamadan önce kök kanallarının durumu hakkında yorum yapılabilmesi için ağız röntgeni yani dental radyoloji şarttır. Bu röntgen sayesinde çürük dişin etrafında herhangi bir kemik enfeksiyonu varsa bu da gözükmektedir. Bu işlem tamamlandıktan sonra hastaya lokal anestezi yapılmaktadır. Lokal anestezi sayesinde hasta diş ve diş çevresinde herhangi bir acı hissetmemektedir. Diş ve diş çevresi uyuştuktan sonra doktor tarafından dişin etrafında bulunan alana su geçirmeyen bir madde konulmaktadır. Bunun amacı, diş ve diş çevresinin ıslanmasını engellemektir. Daha sonra dişin içerisinde enfeksiyon oluşan kısma ulaşılıp tedavi adına dişe bir delik açılmaktadır.
Diş içerisinde açılan delikten enfeksiyon ve bakteriler bir alet yardımıyla temizlenmelidir. Bunun yanında dişin içerisinde ki sinirler alınmalı, ve açılan delik tedavi adına biraz daha genişletilmelidir. Dişte bulunan deliği genişletmek adına, törpü adı verilen bir alet kullanılmalıdır. Bunun amacı dişe verilen zararı en aza indirmektir. Kanal tedavisinin bu aşamasına kanal eğeleme de denir. Eğeleme sırasında dişte herhangi bir sinir bulunmadığı için hasta hiçbir acı hissetmez. Bu tedavi esnasında ağızda kalan parçaları temizlemek amacıyla hastaya su ve sodyum hipoklorit karışımı verilmelidir. Ve ağızda parça kalmaması için çalkalayıp tükürmesi söylenir. Böylelikle hastanın ağzında herhangi bir kalıntı oluşumu gözlenmemektedir.
Kanal Tedavi Sonrası Yaşananlar
Kanal tedavisi tamamlandıktan sonra dişe açılan delik kapatılmadır. Ancak burada diş hekimleri ikiye ayrılmaktadır. Bir kesim doktorlar, açılan deliğin aynı gün içerisinde kapatılmasını savunurken bir başka kesim de olan doktorlar ise deliğin geçici olarak kapatılmasını gerektiğini ve 1 hafta sonra herhangi bir sorun tespit edilmezse tamamen kapatılması gerektiğini savunmaktadır. Dişteki deliğin kapatılması için bir çeşit kauçuk bileşiği kullanılmaktadır. Hastanın dişindeki deliğin kapatılması hem diş içinde bakteri oluşumunu engellemek hem dişin güçlü yapısını koruyabilmesi için oldukça önemlidir.
Dişteki deliğin kapatılma işleminden önce deliğin, kuru olup olmadığı kontrol edilmelidir. Sonraki süreç ise, kanalın ne kadar derinliğe sahip olduğu ölçülmelidir. Deliğin içine yerleştirilen kauçuk madde delikten taşıyorsa fazlalıkları kesilmelidir. Bazı durumlarda kauçuk madde deliğin tam kapatılmasında yetersiz kalmaktadır. Bu gibi durumlarda farklı karışımlarla deliğin kapatılmasına destek verilmekte ve herhangi bir sızıntı olması engellenmelidir. Kanal tedavisinin işlemleri tamamlandıktan sonra dişte oluşan çürükte tedavi edilmeye başlanır . Bu olay daha çok dolgu olarak bilinmektedir. Dolgu işlemi sayesinde dişte oluşan çürükte tedavi edilmelidir. Kanal tedavisinin sağlamlığı ve kalıcılığı belli bir oranda artmış olur. Tüm işlemler bir gün sürmekle beraber aynı gün içerisinde hasta evine dönebilmektedir.
Kanal Tedavisi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Kanal tedavisi 1 seansta halledilmekle beraber bazı durumlarda 2 seansta olabilmektedir. Bu gibi durumlarda hastaların dikkat etmesi gerekenleri aşağıdaki listede açıklayalım;
- Tedavisi 2. Seansa sarkan hastanın gün içerisinde tedavi gören dişinin az kullanılması tavsiye edilmektedir.
- Kanal tedavisi tamamlanan hastanın en aşağı birkaç saat kesinlikle yemek yememeli ve içecek içmemelidir.
- Dişinizin kanal tedavisi tamamlandıktan 3 ile 4 gün arası sıcak ve soğuk yiyecek içeceklerden uzak durulması tavsiye edilmektedir.
- Tedaviden sonraki süreçte , hastanın dişlerinin düzenli fırçalaması gerekmektedir. Fakat tedaviden önce dişlerini belirli bir düzene göre fırçalayan birinin aynı düzene göre devam etmesi tavsiye edilmektedir.
- Diş hekimi ya da endodontist tarafından diş ipi ya da gargara verilen hastanın bunları düzenli bir biçimde uygulaması gerekmektedir. Aksi taktirde diğer dişlerde de benzer problemlerin yaşanması olasıdır.